audit_cover_rsm_brief_nov_2019.png

Της Λαμπρινής Αποστολίδου, Audit Manager

Η Συμφωνία Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ (φαινόμενο Brexit) εγκρίθηκε, αρχικά, από την Βρετανική κυβέρνηση και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 25 Νοεμβρίου 2018. Για να τεθεί όμως σε εφαρμογή θα έπρεπε πρώτα να κυρωθεί από την Βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων και στη συνέχεια να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Συμφωνία Αποχώρησης έχει ήδη τεθεί τρεις φορές σε ψηφοφορία στην Βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων, αλλά έχει και τις τρεις καταψηφισθεί. Για το λόγο αυτό, η Βρετανική κυβέρνηση και τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ είχαν συναποφασίσει να αναβάλουν την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ έως τις 31 Οκτωβρίου 2019. Το Ηνωμένο Βασίλειο όμως, μετά το κοινοβουλευτικό αδιέξοδο και το μπλόκο στη συμφωνία εξόδου του Μπόρις Τζόνσον, έχει λάβει νέα προθεσμία έως τις 31 Ιανουαρίου, ώστε να αποχωρήσει από την Ε.Ε. Από την πλευρά της, η Κομισιόν έχει ξεκαθαρίσει ότι η 31η Ιανουαρίου είναι η τελευταία προθεσμία, καθώς δεν πρόκειται να υπάρξει νέα παράταση στην ημερομηνία του Brexit. Επομένως τόσο η Ελλάδα όσο και οι υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες της Υφηλίου είναι εν αναμονή των εξελίξεων.

H Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο συνδέονται με στενούς οικονομικούς, εμπορικούς, αλλά και ανθρώπινους δεσμούς. Στο απευκταίο – αλλά υπαρκτό – σενάριο της μη επίτευξης συμφωνίας οι σχέσεις αυτές θα δοκιμαστούν. Όλοι και κυρίως οι ελληνικές επιχειρήσεις οφείλουν να προετοιμαστούν για την επόμενη μέρα του Brexit.

Υπενθυμίζεται ότι εάν κυρωθεί η συμφωνία αποχώρησης, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχουν περιθώριο έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 να διαπραγματευτούν τη νέα εμπορική και οικονομική σχέση τους.

Τι σημαίνει όμως αυτό πρακτικά για την Ελλάδα;

Η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα δημιουργήσει νέα δεδομένα στις εμπορικές συναλλαγές των ελληνικών επιχειρήσεων με την αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου. Ανεξάρτητα εάν το Brexit υλοποιηθεί με ένα τακτικό ή άτακτο τρόπο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξουν συνέπειες για τις ελληνικές εξαγωγές. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα περιέλθει σε καθεστώς τρίτης χώρας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς το διμερές εμπόριο να διέπεται από κάποια διμερή εμπορική συμφωνία. Η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων θα πάψει και οι εμπορικές συναλλαγές θα διέπονται από τους γενικούς κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Όλα αυτά συνεπάγονται την επιβολή εθνικών δασμών και πρόσθετων τελωνειακών ή εισαγωγικών διατυπώσεων. 

Επιπλέον, πηγή ανησυχίας αποτελεί και η διατάραξη της νομισματικής ισοτιμίας, με την ισχυροποίηση του Κοινού Ευρωπαϊκού Νομίσματος έναντι του βρετανικού νομίσματος, της στερλίνας. Σε μια τέτοια περίπτωση, τα ελληνικά προϊόντα που σήμερα εξάγονται στην Γηραιά Αλβιώνα θα καταστούν αυτόματα πιο ακριβά, χάνοντας σε ανταγωνιστικότητα. Ενώ την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές βρετανικών προϊόντων στην Ελλάδα θα καταστούν φθινότερες και μοιραία θα αυξηθούν, πιέζοντας το εμπορικό έλλειμμα. Επιπρόσθετα, ενδεχόμενως να υπάρξει πλήγμα και στον ελληνικό τουρισμό, διότι τα ελληνικά πακετά διακοπών θα καταστούν και αυτόματα πιο ακριβά για τους βρετανούς τουρίστες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2017, το Ηνωμένο Βασίλειο καταλαμβάνει την 11η θέση μεταξύ των εμπορικών εταίρων της Ελλάδος και την 8η μεταξύ των πελατών της χώρας μας. Ο όγκος του διμερούς εμπορίου αγαθών ανήλθε σε 2,3 δισ. ευρώ, με τις ελληνικές εξαγωγές να ανέρχονται σε 1,12 δισ. ευρώ και τις εισαγωγές σε 1,18 δισ. ευρώ.

Ως προς το εμπόριο υπηρεσιών, το ισοζύγιο είναι ξεκάθαρα πλεονασματικό για τη χώρα μας. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι ελληνικές εξαγωγές υπηρεσιών, με αιχμή τους κλάδους του τουρισμού και της ναυτιλίας ανέρχονται σε 3,9 δισ. ευρώ.

Επομένως, η υποτίμηση της αγγλικής λίρας έναντι του ευρώ που εκτιμάται ότι θα συντελεστεί λόγω του Brexit θα κάνει ακριβότερα τα ελληνικά προϊόντα για τους Βρετανούς, κάτι που σε συνδυασμό με τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης, θα έχει συνέπειες για τις ελληνικές εξαγωγές.

Μερικά από τα πλέον κρίσιμα βήματα για την έγκαιρη προετοιμασία των επιχειρήσεων που πραγματοποιούν συναλλαγές με το Ηνωμένο Βασίλειο είναι τα ακόλουθα:

  • Καταχώρηση της επιχείρησης στην εθνική τελωνειακή αρχή ([email protected] και [email protected] ) για να πραγματοποιεί συναλλαγές με χώρες εκτός Ε.Ε.
  • Ενημέρωση από την εθνική τελωνειακή αρχή σχετικά με τις υφιστάμενες τελωνειακές απλουστεύσεις και διευκολύνσεις που είναι διαθέσιμες για κάθε επιχείρηση.
  • Εξετάση του ενδεχόμενου της υποβολής αίτησης για χορήγηση της ιδιότητας του εγκεκριμένου οικονομικού φορέα (AEO) από την εθνική τελωνειακή αρχή.

Η ελληνική οικονομία οφείλει να θέσει προτεραιότητες με κυριότερες εξ αυτών:

(α) την εντατικοποίηση της προετοιμασίας της, ώστε να διασφαλίσει τα συμφέροντά της και να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις του BREXIT στους Έλληνες πολίτες, στην οικονομία και ασφάλεια και

(β) την ενίσχυση της διμερούς σχέσης της Ελλάδας με το Ηνωμένο Βασίλειο σε όλους τους τομείς.

Τα βήματα προς το Brexit, είναι βήματα σε αχαρτογράφητα νερά, που χρήζουν την δέουσα προσοχή από τις ελληνικές επιχειρήσεις και την ελληνική οικονομία προκειμένου η επόμενη μέρα να την βρει έχοντας το Ηνωμένο Βασίλειο σύμμαχο της και όχι «αντίπαλό» της.

 

Απαντήσεις και συμβουλές σε ζητήματα για την έγκαιρη και σωστή ενημέρωση και προετοιμασία των ελληνικών επιχειρήσεων για το Brexit δίνει και το υπουργείο Εξωτερικών μέσα από την ειδική διαδικτυακή πύλη https://brexit.gov.gr/.