Nieuwe Chinese exportcontroleverordening: impact op het wereldwijde bedrijfsleven dat goederen van Chinese oorsprong gebruikt

Het wereldhandelslandschap is opnieuw aan het verschuiven met de introductie van China's nieuwe exportcontrolevoorschriften, die al sinds 1 december 2024 van kracht zijn. Deze regels, aangekondigd als Order No. 792, betekenen de toewijding van Peking aan het beschermen van de nationale veiligheid en belangen in een steeds complexere geopolitieke context. De verstrekkende gevolgen reiken verder dan de grenzen van China en creëren een rimpeleffect in industrieën die afhankelijk zijn van goederen en technologieën van Chinese oorsprong. Dit artikel onderzoekt de juridische en praktische gevolgen van deze regelgeving en stelt strategieën voor die bedrijven kunnen toepassen om veerkrachtig te blijven te midden van evoluerend handelsbeleid.

Dit artikel is geschreven door Sefa Gecikli ([email protected]) en Marius Ungureanu ([email protected]). Marius en Sefa maken beiden deel uit van RSM Netherlands International Consulting Services met een specifieke focus op Internationale Handel en Strategie.

Achtergrond: Hervorming van China's exportcontroleregime 

•    Herziening van het besturingssysteem

In de kern herdefinieert de verordening de manier waarop China de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik controleert: goederen en technologieën met zowel civiele als militaire toepassingen. Tot nu toe gebruikte China een eenvoudiger, op HS Code gebaseerd systeem voor controle. Met de recente veranderingen gaat China echter over op een aanpak die meer lijkt op de modellen van de EU en de VS. In het kader van dit nieuwe systeem dienen de volgende categorieën als de primaire rubrieken voor gecontroleerde artikelen:

Op basis van soortgelijke mechanismen in de Verenigde Staten introduceert de verordening een "Control and Watch List"-systeem voor entiteiten en transacties met een hoog risico. Deze inspanningen zijn bedoeld om risico's voor de nationale veiligheid te beperken en de naleving van internationale non-proliferatieovereenkomsten te waarborgen. 

•    Extraterritoriale toepassing

Misschien wel het meest in het oog springende kenmerk is de extraterritoriale toepassing ervan. Buitenlandse bedrijven die producten voor tweeërlei gebruik van Chinese oorsprong verwerken, kunnen worden gedwongen zich aan deze regels aan te passen, zelfs wanneer zij buiten de grenzen van China actief zijn. Dit voegt een laag complexiteit toe voor wereldwijde bedrijven die betrokken zijn bij toeleveringsketens die Chinese technologieën bevatten.
Artikel 49 van deze verordening stelt controles vast op de uitvoer van specifieke "producten voor tweeërlei gebruik" die buiten China zijn vervaardigd en die gecontroleerde inhoud van Chinese oorsprong bevatten.  Buitenlandse organisaties en personen die de gecontroleerde goederen, technologieën en diensten van buiten China overbrengen of leveren aan bepaalde landen, regio's, organisaties of personen, kunnen worden verplicht om te voldoen aan de relevante bepalingen van de Chinese exportcontroleregels. De producten die deze naleving kunnen vereisen, zijn onder meer:

• in het buitenland vervaardigde producten voor tweeërlei gebruik die specifieke producten voor tweeërlei gebruik van oorsprong uit de Volksrepubliek China bevatten, integreren of daarmee vermengd zijn;
• producten voor tweeërlei gebruik die in het buitenland zijn vervaardigd met gebruikmaking van specifieke technologieën die afkomstig zijn uit de Volksrepubliek China;
• Specifieke producten voor tweeërlei gebruik van oorsprong uit de Volksrepubliek China.

In tegenstelling tot de U.S. Export Administration Regulations (EAR), die de "de minimis"-regel in het algemeen toepassen op alle buitenlandse producten, verwijst artikel 49 uitdrukkelijk alleen naar "producten voor tweeërlei gebruik" die in het buitenland zijn geproduceerd. Het blijft echter onduidelijk of de term "producten voor tweeërlei gebruik" beperkt is tot die welke zijn gedefinieerd in de Chinese controlelijsten of dat deze zich kan uitstrekken tot producten die volgens de wetgeving van het productieland als "producten voor tweeërlei gebruik" zijn gecategoriseerd. De heersende interpretatie suggereert dat het toepassingsgebied van "producten voor tweeërlei gebruik" in artikel 49 waarschijnlijk overeenkomt met de Chinese controlelijsten. De extraterritoriale bepalingen in artikel 49 zijn ruim geformuleerd en zijn niet specifiek met betrekking tot toepassingsscenario's of drempels voor gecontroleerde inhoud binnen een definitief "product voor tweeërlei gebruik". Als een consumentenproduct met een groot volume, zoals een elektrisch voertuig of een laptop, bijvoorbeeld door China gecontroleerde zeldzame aardelementen in de motor of door China gecontroleerde materialen in de displaycomponenten bevat, blijft het onzeker of voor de motor, het display of het hele product een exportvergunning van de Chinese overheid nodig is. Bovendien introduceert de voorwaardelijke formulering van artikel 49, waarin staat dat China naleving van zijn regelgeving "kan" eisen in plaats van deze ondubbelzinnig te verplichten, voor verdere dubbelzinnigheid. Deze formulering bemoeilijkt de nalevingsinspanningen voor bedrijven en geeft de autoriteiten een aanzienlijke discretionaire bevoegdheid bij de handhaving. In de komende termijn wordt meer duidelijkheid verwacht. 

•    Verbeterd licentiesysteem

De herziene licentiestructuur omvat licenties voor eenmalig gebruik en algemene licenties, die elk vereisen dat exporteurs robuuste interne nalevingssystemen en exportgegevens bijhouden. Tijdelijke controles kunnen ook worden opgelegd op producten die niet expliciet op de controlelijst van de verordening staan.

•    Nalevingstoezicht en sancties

Het Chinese ministerie van Handel (MOFCOM) is belast met het toezicht op exportactiviteiten, waaronder het uitgeven van waarschuwingsbrieven, het initiëren van toezichtsgesprekken en het opleggen van administratieve boetes voor overtredingen.

Praktische implicaties voor het wereldwijde bedrijfsleven

De verordening brengt nieuwe uitdagingen met zich mee voor industrieën die afhankelijk zijn van technologieën van Chinese oorsprong. China controleert ongeveer 80% van de commerciële dronemarkt, de introductie van beperkingen op drone-componenten zoals batterijen, motoren en vluchtcontrollers heeft de toeleveringsketens in de VS en Europa verstoord. Westerse bedrijven worden nu geconfronteerd met hogere kosten en vertragingen terwijl ze op zoek zijn naar alternatieve bronnen. 

Bovendien heeft China een verbod uitgevaardigd op de export van belangrijke materialen zoals gallium, germanium en antimoon, die cruciaal zijn voor de productie van halfgeleiders en militaire toepassingen. Deze maatregelen verergeren de kwetsbaarheden in de toeleveringsketen en belemmeren de technologische vooruitgang buiten China. Met grafiet als basismateriaal voor EV-batterijen kunnen strengere exportcontroles op deze hulpbron een aanzienlijke impact hebben op de wereldwijde productie van EV's. 

De nieuwe exportcontrolevoorschriften van China zullen aanzienlijke gevolgen hebben voor EU-bedrijven, met name die in hightechsectoren die afhankelijk zijn van goederen en technologieën van Chinese oorsprong. Industrieën zoals elektronica, lucht- en ruimtevaart, energie en geavanceerde productie zullen waarschijnlijk voor de grootste uitdagingen komen te staan vanwege het dual-use karakter van veel materialen en componenten die ze gebruiken. Het extraterritoriale toepassingsgebied van deze regels betekent dat zelfs voor producten die buiten China zijn vervaardigd en waarin door China gecontroleerde artikelen zijn verwerkt, exportvergunningen nodig kunnen zijn, wat de nalevingsinspanningen nog complexer maakt.

De timing van deze maatregelen onderstreept hun vergeldingskarakter in de aanhoudende handels- en technologiegeschillen tussen de VS en China. Nu beide landen escalerende sancties en beperkingen opleggen, komen bedrijven die actief zijn binnen of afhankelijk zijn van deze markten steeds meer vast te zitten in het kruisvuur. Deze tit-for-tat-escalatie benadrukt de kwetsbaarheid van wereldwijde handelssystemen, vooral in sectoren die cruciaal zijn voor de nationale veiligheid.

De nieuwe exportcontrolevoorschriften van China markeren een belangrijke verschuiving in het wereldwijde handelslandschap, met ingrijpende juridische en praktische implicaties voor bedrijven. Hoewel de maatregelen bedoeld zijn om de nationale veiligheid van China te waarborgen, voegen ze complexiteit toe aan internationale toeleveringsketens en verhogen ze de geopolitieke spanningen. Bedrijven moeten proactieve strategieën toepassen om compliant en veerkrachtig te blijven in het licht van deze uitdagingen. 

Veerkrachtstrategieën voor bedrijven

Eerst en vooral is het opzetten van sterke interne compliance-systemen cruciaal. Deze systemen moeten bedrijven in staat stellen om wijzigingen in de regelgeving in realtime te volgen, de classificatie van producten voor tweeërlei gebruik te monitoren, gedetailleerde exportgegevens bij te houden en op de hoogte te blijven van de veranderende wettelijke vereisten. Een goed ontworpen nalevingssysteem helpt boetes te voorkomen en minimaliseert verstoringen van de bedrijfsvoering
Het diversifiëren van toeleveringsketens is een andere cruciale stap om de afhankelijkheid van goederen van Chinese oorsprong te verminderen. Door alternatieve leveranciers te onderzoeken en productiehubs in verschillende regio's op te zetten, kunnen bedrijven zich beschermen tegen mogelijke beperkingen. Hoewel deze strategie hogere initiële kosten met zich mee kan brengen, biedt het stabiliteit op de lange termijn en zorgt het voor operationele continuïteit. Naast diversificatie zijn regelmatige risicobeoordelingen essentieel. Het identificeren van kwetsbaarheden in belangrijke materialen of technologieën stelt bedrijven in staat noodplannen op te stellen en voorbereid te blijven op plotselinge beleidsverschuivingen.

Forward Thinking

Aankomende regelgeving en gespannen handelsdynamiek kunnen een bredere herstructurering van de wereldhandel vereisen. Met China's controle over kritieke materialen en technologieën, kunnen landen en bedrijven hun inspanningen versnellen om te zoeken naar en te investeren in alternatieve inkoop-, productie- en technologische hubs voor materialen. Deze verschuiving is echter niet zonder uitdagingen, aangezien de dominantie van China op het gebied van kosteneffectieve productie moeilijk te repliceren is.

Bovendien kunnen we, nu landen het handelsbeleid steeds meer door de lens van nationale veiligheid bekijken, anticiperen op een verscherpt toezicht op grensoverschrijdende transacties met technologieën voor tweeërlei gebruik. Dit kan resulteren in uitgebreidere nalevingsvereisten voor wereldwijde bedrijven, met name bedrijven die actief zijn in strategische industrieën zoals halfgeleiders, drones en EV's.

De regelgeving geeft ook aan dat China bereid is zijn geopolitieke invloed te laten gelden. Door gebruik te maken van zijn controle over kritieke hulpbronnen heeft China een aanzienlijke impact op de internationale handel, waardoor andere landen gedwongen worden hun handels- en industriebeleid opnieuw te evalueren.

RSM is een thought leader op het gebied van advies op het gebied van strategie en internationale handel. We bieden frequente inzichten door middel van training en het delen van thought leadership op basis van een gedetailleerde kennis van ontwikkelingen in de sector en praktische toepassingen in het werken met onze klanten. Wilt u meer weten, neem dan contact op met een van onze adviseurs.

[1] 中华人民共和国两用物项出口管制条例

[2] China Begins Limiting Sales of Key Drone Components to US, Europe - Bloomberg

[3] China Imposes Its Most Stringent Critical Minerals Export Restrictions Yet Amidst Escalating U.S.-China Tech War