Pim en Mirthe wonen ruim 20 jaar samen. Zij hebben nooit een notarieel samenlevingscontract opgesteld omdat ze voornemens waren te trouwen. Pim heeft een eigen onderneming waarin Mirthe al jaren meewerkt.
Pim en Mirthe speelden al enige tijd met de gedachte om Mirthe te laten participeren in de onderneming. Van een concrete vastlegging van deze plannen is het nooit gekomen. Daarnaast heeft Pim nooit een testament opgesteld. Voor Pim is Mirthe gevoelsmatig zijn enige familie. Met zijn ouders en broer heeft Pim nagenoeg geen contact. Samen hebben Pim en Mirthe een bankrekening met € 40.000 spaargeld. De woning staat op naam van Pim.
Pim komt onverwacht te overlijden. Mirthe verwacht dat zij de erfgenaam van Pim is aangezien ze al jaren samenwonen en binnenkort zouden gaan trouwen. Tevens heeft ze Pim ooit horen zeggen dat hij alles goed geregeld heeft. Pim heeft echter nooit een testament opgesteld, waardoor de wet bepaalt wie de erfgenamen zijn van Pim. Op basis van de wet heeft Mirthe geen recht op de nalatenschap van Pim. De wettelijke erfgenamen zijn de ouders en de broer van Pim. De woning en de onderneming vererven dus niet naar Mirthe, maar naar de ouders en broer van Pim. Mirthe heeft alleen recht op haar deel van het spaargeld, zijnde € 20.000.
Wat als Pim en Mirthe wel een notarieel samenlevingscontract hadden op laten maken?
Als Pim en Mirthe een notarieel samenlevingscontract hadden laten opstellen, kon Mirthe op grond van een verblijvingsbeding in de woning blijven wonen. Doordat Pim en Mirthe meer dan 5 jaar samenwoonden, zou Mirthe recht hebben op de hoge partnervrijstelling van € 723.526. Hierdoor zou zij geen erfbelasting verschuldigd zijn over de verkrijging van de woning en de gezamenlijke bezittingen. Mirthe zou nog steeds geen aanspraak kunnen maken op de onderneming.
In hoeverre had een testament geholpen?
Als Pim in zijn testament Mirthe had benoemd tot zijn enig erfgenaam dan zou Mirthe de onderneming, de woning én het aandeel van Pim in de gezamenlijke bankrekening erven. Doordat Mirthe hoogstwaarschijnlijk in aanmerking zou komen voor de bedrijfsopvolgingsregeling, had de onderneming, onder voorwaarden, belastingvrij verkregen kunnen worden. Tevens had Mirthe, op basis van de samenwoning van 20 jaar, recht op de hoge partnervrijstelling van € 723.526 waardoor zij de rest van de nalatenschap belastingvrij had kunnen erven.
Had dit voorkomen kunnen worden?
Ja, door de juiste advisering en een testament had Mirthe de onderneming van Pim ongehinderd kunnen voorzetten én in de woning kunnen blijven wonen zonder afhankelijk te zijn van de familie van Pim.
De specialisten van onze familiebedrijvenadviesgroep hebben vaak het gesprek met klanten over onderwerpen als dit. Ervaring leert dat mensen het moeilijk of niet prettig vinden om over hun testament na te denken en dit soort zaken graag vooruitschuiven. Begrijpelijk. Het hangt samen met de dood. Daarbij is er in de hectiek van alledag weinig tijd om over dit soort zaken echt na te denken. Helaas hebben wij ook regelmatig de gesprekken met klanten die recent hun partner zijn verloren en dan is het eigenlijk te laat. We zien welke gevolgen, zeker ook emotioneel, het heeft als er geen testament is of als het testament niet op orde is. Om dus uw nabestaanden ellende en stress te besparen en te voorkomen dat zij onnodig belasting moeten betalen is ons advies: bedenk wat u zou willen en moeten regelen in geval u komt te overlijden. Wat gebeurt als u morgen tegen een boom aanrijdt? En regel het vervolgens ook daadwerkelijk. Niet alleen voor u, maar vooral voor uw nabestaanden. Dat leeft daarna echt weer een stukje rustiger.
Heeft u alles goed geregeld? De specialisten van RSM denken graag met u mee. Neem contact met ons op via [email protected].
Bent u betrokken bij of eigenaar van een familiebedrijf?
Dan nodigen we u van harte uit voor het onderzoekspanel van RSM en Nyenrode Business Universiteit.
Op regelmatige basis worden er korte onderzoeken uitgevoerd over actualiteiten die van belang zijn voor familiebedrijven. Hiermee hopen wij, samen met u, een bijdrage te kunnen leveren aan het gunstiger maken van het ondernemingsklimaat voor familiebedrijven. Naast de regelmatige onderzoeken organiseren we ook kennissessies en regionale bijeenkomsten, waar u als panellid bij aanwezig kunt zijn, bovendien ontvangt u als eerste de resultaten van de onderzoeken.
Uw kennis en ervaring wordt zeer gewaardeerd door ons en we hopen u te mogen verwelkomen als lid van het Onderzoekspanel Familiebedrijven.
Hier kunt u zich aanmelden voor het panel.