Impact investing is een groeiende sector binnen het bredere ecosysteem van duurzame financiering, maar het verschilt fundamenteel van ESG-investeringen. Hoewel de twee benaderingen vaak door elkaar worden gehaald, worden ze gedreven door verschillende doelstellingen, methodologieën en resultaten. Dit artikel onderzoekt de aard van impact investing, de kenmerken ervan en hoe het verschilt van ESG-beleggen.

Dit artikel is geschreven door Mourad Seghir ([email protected]). Mourad maakt deel uit van RSM Netherlands Business Consulting Services met een specifieke focus op Finance & Strategy. 

Definitie van Impact Investeren

Volgens het Global Impact Investing Network (GIIN) verwijst impact investing naar "investeringen met de intentie om positieve, meetbare sociale en milieu-impact te genereren naast een financieel rendement". 

Het primaire doel van impact investing is het aanpakken van enkele van de meest urgente wereldwijde uitdagingen, waaronder duurzame landbouw, hernieuwbare energie, natuurbehoud, microfinanciering en basisvoorzieningen zoals huisvesting, gezondheidszorg en onderwijs. Het GIIN identificeert vier kernkenmerken van impact investing:

  1. Intentionaliteit: Een duidelijke intentie om bij te dragen aan een positieve sociale of milieu-impact door middel van investeringen.
  2. Rendementsverwachtingen en activaklassen: Impactbeleggingen kunnen een financieel rendement opleveren dat varieert van onder het markttarief (concessionair) tot markttarief en omvat verschillende activaklassen, waaronder kasequivalenten, vastrentende waarden, durfkapitaal en private equity.
  3. Investeringen met rendementsverwachtingen: Van impactinvesteringen wordt verwacht dat ze financieel rendement opleveren, zodat het geïnvesteerde kapitaal op zijn minst wordt terugbetaald.
  4. Impactmeting en -beheer: Een streven naar het meten en rapporteren van de sociale en milieuprestaties van investeringen om transparantie en verantwoording te garanderen.

Het verschil tussen Impact Investing en ESG Investing

Hoewel ESG-beleggen en impact investing beide onder de bredere paraplu van duurzame financiering vallen, verschillen ze wat betreft hun doelstellingen, focus en praktijken.

ESG-beleggen

ESG-beleggen richt zich op het integreren van ESG-factoren in beleggingsbeslissingen, met als hoofddoel het verbeteren van voor risico gecorrigeerde rendementen. Het gaat om het evalueren van bedrijven op basis van hun praktijken op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur, en hoe deze factoren de financiële prestaties kunnen beïnvloeden. Strategieën zoals ESG-screening, ESG-integratie en thematisch beleggen zijn ontworpen om beleggingen te selecteren die voldoen aan bepaalde ESG-criteria en tegelijkertijd gericht zijn op financieel rendement.

De primaire motivatie voor ESG-beleggingen kan variëren van het behalen van financiële waarde, wettelijke verplichtingen tot het weerspiegelen van persoonlijke of institutionele waarden. Sommige beleggers worden gedreven door niet-geldelijke voorkeuren (waarden), terwijl anderen de nadruk leggen op risico- en rendementskansen (waarde). Een gemeenschappelijk punt is dat financieel rendement vaak voorop staat bij ESG-beleggingsbeslissingen.

Impactbeleggen onderscheiden van ESG

Impact investing wordt beschouwd als een niche binnen het ecosysteem van duurzame financiering. Het is in de eerste plaats waardengedreven, gericht op het creëren van meetbare, positieve sociale of milieuresultaten die voorrang hebben op overwegingen van financieel rendement. In tegenstelling tot ESG-beleggen legt impact investing de nadruk op waarden vóór waarde-impactdoelen die voorrang krijgen boven financieel rendement.

Om het onderscheid te illustreren, kunnen we een vergelijking maken tussen beleggen voor impact en beleggen met impact. Investeren met impact geeft prioriteit aan sociale of milieuresultaten boven financieel rendement. Deze benadering wordt vaak gekoppeld aan filantropische stichtingen, die zich van oudsher bezighouden met impact investing als onderdeel van hun missie. Aan de andere kant worden bij beleggen met impact de impactoverwegingen na de financiële rendementsverwachtingen in overweging genomen, wat nauwer aansluit bij de traditionele ESG-overwegingen. Deze tweeledige benadering van impactbeleggen, waarbij zowel financieel rendement als positieve sociale of milieuresultaten belangrijk zijn, houdt het midden tussen traditionele filantropie en mainstream ESG-beleggen.

Impactbeleggen versus ESG 

Hier is een tabel die de belangrijkste verschillen tussen impact investing en ESG investing vergelijkt:


 Deze tabel laat zien hoe de belangrijkste aspecten van intentie, waarden, meting, reikwijdte en risico-rendement verschillen tussen impact investing en ESG-beleggen.

Impactbeleggen als onderdeel van ESG-strategieën

Hoewel apart, wordt impact investing beschouwd als een onderdeel van het grotere spectrum van ESG-beleggingsstrategieën. Er zijn zeven hoofdcategorieën ESG-strategieën:

  1. Op normen gebaseerde screening: Investeringen worden gescreend op basis van naleving van bepaalde internationale normen of standaarden, vaak met betrekking tot mensenrechten, milieubescherming en corruptiebestrijding (waardengestuurd).
  2. Uitsluitende screening: Negatieve screening om investeringen te vermijden in specifieke sectoren, bedrijven of activiteiten die niet voldoen aan bepaalde ESG-criteria.
  3. ESG-integratie: Het systematisch opnemen van ESG-factoren in financiële analyses en investeringsbeslissingen.
  4. Thematisch beleggen: Richt je op thema's zoals klimaatverandering, hernieuwbare energie of waterbehoud.
  5. Betrokkenheid van bedrijven en actie van aandeelhouders: Invloed van aandeelhouders gebruiken om betere ESG-praktijken te bevorderen bij bedrijven waarin wordt geïnvesteerd.
  6. Best-in-Class Selectie: Beleggen in bedrijven met de beste ESG-prestaties binnen een sector of branche.
  7. Impactbeleggen: Investeren in projecten, bedrijven of fondsen die specifiek gericht zijn op het genereren van meetbare positieve impact op sociaal en milieugebied.

Impactbeleggen en waardenstrategie

Binnen ESG sluit impactbeleggen nauw aan bij wat bekend staat als de "waardenstrategie". Deze strategie is gebaseerd op het naleven van ethische normen of waarden die vorm geven aan investeringsbeslissingen. De waardenstrategie legt de nadruk op de sociale en ecologische resultaten van beleggingen en probeert ervoor te zorgen dat beleggingen niet in strijd zijn met de waarden van de belegger. Impact investing springt eruit als een toonaangevend voorbeeld van de waardenstrategie in actie, waarbij de nadruk ligt op tastbare resultaten en het naleven van specifieke ethische principes of mondiale doelstellingen zoals de SDGs.

Gedachtegoed: Waarde Versus Waarden

Bij duurzame financiering is er een cruciaal onderscheid tussen "waarde" en "waarden". Sommige beleggers nemen ESG-beslissingen op basis van hun waarden, waarbij ze hun beleggingskeuzes laten leiden door ethische overtuigingen en voorkeuren, zelfs als dit betekent dat ze financiële rendementen in gevaar brengen met een fundamentele overtuiging in het achterhoofd (bijv. groene bedrijven zullen in de toekomst de nieuwe norm worden voor de EU, zoals beschreven in mijn vorige artikel: De toekomst van de Europese economie: Wat moet je weten?). Anderen laten zich leiden door waarde en richten zich op hoe ESG-overwegingen het risico- en rendementsprofiel van een bedrijf kunnen verbeteren en de financiële prestaties kunnen verhogen.

Waardengedreven beleggers geven prioriteit aan ethische overtuigingen en sociale rechtvaardigheid bij het nemen van ESG-beleggingsbeslissingen. De focus ligt op het bijdragen aan maatschappelijke of milieuveranderingen, waarbij financieel rendement vaak ondergeschikt is aan de impact of op lange termijn wordt gedacht. Principes zoals milieubehoud, verantwoord ondernemen en sociale rechtvaardigheid geven vorm aan de beleggingsstrategie. Dit leidt tot praktijken zoals normgebaseerde screening en uitsluitingsgerichte screening, waarbij investeringen in sectoren die niet in lijn liggen met ethische waarden (bijv. fossiele brandstoffen, tabak op basis van de overtuiging dat deze bedrijven op de lange termijn zullen falen) worden vermeden. Bovendien is impact investing een prominente vorm van waardengedreven beleggen, waarbij het doel is om naast financieel rendement meetbare sociale of milieuresultaten te behalen.

Daarentegen nemen waardegedreven beleggers ESG-factoren op om het risico-rendementsprofiel van een onderneming te verbeteren en betere financiële prestaties te genereren. De nadruk ligt op het identificeren van duurzame bedrijfspraktijken die bijdragen aan winstgevendheid op de lange termijn. Deze beleggers maken systematisch gebruik van ESG-integratie - het opnemen van ESG-factoren in beleggingsanalyses om het rendement te verbeteren - en nemen vaak deel aan thematische beleggingen om in te spelen op duurzame markttrends (bijv. hernieuwbare energie, afvalbeheer). ESG wordt hier gezien als een instrument voor risicobeheer en waardecreatie, niet noodzakelijkerwijs voor het behalen van sociale of milieudoelen.

Veel beleggers combineren in hun benadering zowel waarden als waarde en zoeken naar mogelijkheden die financieel rendement opleveren en tegelijkertijd in lijn zijn met ethische overtuigingen. Deze gemengde benadering creëert een spectrum dat leidt tot verschillende strategieën binnen duurzame financiering:

  • Dubbele bodemlijn: Streeft naar zowel financieel rendement als een positieve invloed op maatschappij en milieu. Investeerders zoeken naar mogelijkheden waar winst en ethische principes naast elkaar bestaan zonder een van beide doelen in gevaar te brengen.
  • ESG-engagement: Beleggers gaan actief de dialoog aan met portefeuillebedrijven om betere ESG-praktijken te promoten. Deze strategie combineert het streven naar waarde op lange termijn met de wens om het gedrag van bedrijven positief te beïnvloeden.
  • Thematisch beleggen met een doel: beleggen in thema's als gendergelijkheid of duurzame landbouw, waarbij een evenwicht wordt gevonden tussen groeipotentieel en afstemming op bredere maatschappelijke doelstellingen.

De wisselwerking tussen waarde en waarden creëert een dynamisch continuüm in duurzame financiering. Factoren die beïnvloeden waar investeerders zich op dit spectrum bevinden, zijn onder andere:

  • Beleggersmandaten en -voorkeuren: Sommige beleggers, zoals pensioenfondsen, kunnen mandaten hebben die ESG-afstemming vereisen op basis van de waarden van hun begunstigden. Anderen, zoals vermogensbeheerders, richten zich op risicobeheer, waardoor ze dichter bij een waardegedreven benadering staan.
  • Markt en regelgevende factoren: Ontwikkelingen in de regelgeving (bijv. informatieverschaffing over ESG, regelgeving over klimaatrisico's) kunnen waardegerichte beleggers ertoe aanzetten om ESG-overwegingen te integreren, waardoor ze mogelijk dichter bij een waardenperspectief komen te staan.
  • Materialiteit van ESG-kwesties: In bepaalde sectoren, zoals fossiele brandstoffen, kunnen ESG-kwesties de financiële resultaten aanzienlijk beïnvloeden, waardoor de grens tussen waarde en waarden vervaagt. In andere sectoren kunnen beleggers ethische voorkeuren zorgvuldiger afwegen tegen financiële implicaties.

De vermenging van waarde en waarden is de drijvende kracht achter geïntegreerde beleggingsbenaderingen die financiële doelstellingen in evenwicht brengen met positieve impact. Hoewel deze benaderingen synergieën kunnen creëren, brengen ze ook uitdagingen met zich mee. Er kunnen zich bijvoorbeeld afwegingen voordoen wanneer beslissingen op basis van waarden botsen met financiële doelstellingen, of wanneer het definiëren en meten van de sociale en milieu-impact moeilijk blijkt te zijn.

Uiteindelijk wordt het landschap van duurzame financiering gevormd door de uiteenlopende motivaties van beleggers, van degenen die meetbare sociale en milieuresultaten vooropstellen tot degenen die op zoek zijn naar financieel rendement dat wordt versterkt door ESG-overwegingen. De balans tussen waarde en waarden maakt duurzaam beleggen tot een genuanceerde en veelomvattende benadering die zich ontwikkelt om te voldoen aan de complexe behoeften van de moderne financiële wereld.

Conclusie

Impact investing vormt een duidelijk en betekenisvol onderdeel van het ecosysteem van duurzame financiering. Het wordt gedreven door de wens om een meetbare positieve impact te hebben op de maatschappij en het milieu en tegelijkertijd financieel rendement te genereren. Terwijl ESG-beleggen de nadruk legt op risico- en rendementskansen en hoe ESG-factoren de financiële waarde kunnen vergroten, geeft impact investing de voorkeur aan waarden en langetermijnresultaten die dringende sociale en milieuproblemen aanpakken. 

Ondanks hun verschillen dragen beide benaderingen bij aan het totale landschap van duurzaam beleggen en bieden ze elk een unieke benadering om een duurzamere en rechtvaardigere wereld te creëren.

RSM is thoughtleader op het gebied van advies over strategie en duurzaamheid. We bieden regelmatig inzichten door middel van training en het delen van thought leadership dat is gebaseerd op gedetailleerde kennis van wettelijke verplichtingen en praktische toepassingen in de samenwerking met onze klanten. Als je meer wilt weten, neem dan contact op met een van onze consultants.