Voor bedrijfsopvolgingen vormt een grote hindernis dat de Belastingdienst categorisch géén bedrijfsopvolgingsvrijstelling in de overdrachtsbelasting wenst toe te passen als geen aandelen, maar certificaten van aandelen in een onderneming met vastgoed worden verkregen. Rechtbank Noord-Holland heeft echter recent geoordeeld dat in zo’n geval toch recht bestaat op de vrijstelling.

De bedrijfsopvolgingsregeling (ofwel BOR) bestaat uit regelingen die voorzien in het fiscaal gunstig overdragen van ondernemingsvermogen. Deze regelingen, die onder andere bestaan uit tegemoetkomingen in de inkomsten-, schenk- en erfbelasting, voorkomen dat er (te) veel belasting wordt geheven bij een overdracht. Wanneer het bedrijf als vastgoedonderneming kwalificeert, dan wordt er mogelijk overdrachtsbelasting geheven, tenzij de BOR-regeling voor de overdrachtsbelasting van toepassing is.

Familiebedrijven hebben in het verleden veelal de keus gemaakt om aandelen in een vastgoedonderneming te certificeren. Binnen familiebedrijven kan deze scheiding van zeggenschap en winstrechten een motief zijn om de (klein)kinderen wel de economische eigendom van het familiebedrijf te geven, zonder dat zij zeggenschap verkrijgen.

Probleem

Precies deze splitsing, van zeggenschap en winst, kan voor problemen zorgen. Zo is de belastingdienst sinds enige tijd van mening dat de BOR-regeling voor de overdrachtsbelasting niet toegepast kan worden bij de verkrijging van certificaten. De redenering van de belastingdienst is als volgt. De BOR-vrijstelling in de overdrachtsbelasting is bedoeld voor familieleden die het bedrijf voortzetten. Daarvoor moeten deze familieleden wel een bedrijf verkrijgen en als er geen zeggenschap in het bedrijf wordt verkregen, dan is dat niet de verkrijging van een bedrijf. Het maakt daarbij niet uit of de certificaathouders wel of niet het bestuur voeren.

Wat zegt de rechter?

In een zaak van de rechtbank Noord-Holland schonk een vader aan zijn kinderen certificaten in een vastgoedonderneming. Aangezien de certificaten geen zeggenschap geven in de onderneming beargumenteerde de belastingdienst dat er overdrachtsbelasting geheven moet worden. De rechtbank is het hier niet mee eens en geeft aan dat dit niet volgt uit de wet of de wetsgeschiedenis.

Hoe verder?

Het blijft belangrijk om u goed te laten voorlichten als het gaat om vastgoedondernemingen en bedrijfsoverdrachten. Indien de aandelen in een vastgoedonderneming zijn gecertificeerd is het belangrijk om een strategie te bepalen die rekening houdt met het standpunt van de belastingdienst en de uitspraak van de rechtbank. Aangezien het om een uitspraak van een rechtbank gaat, is er nog geen absolute zekerheid dat deze uitspraak in stand zal blijven.

Vragen?

Indien u meer weten over de mogelijke impact van deze uitspraak op een bedrijfsoverdracht van uw onderneming, neemt u dan contact op met uw RSM-adviseur.