Met nieuwe regels over loontransparantie, aangenomen op 24 april 2023, wil de EU de loonkloof tussen mannen en vrouwen verkleinen en het principe van gelijke beloning voor gelijk werk handhaven. Deze regels stellen werknemers in staat om verloningsdiscriminatie, vaak te wijten aan onbewuste gendervooroordelen in verloningssystemen en functiewaardering, op te sporen en aan te pakken.

Door transparantie te bevorderen wil de EU het bewustzijn bij werkgevers vergroten, zodat zij onbedoelde gender gerelateerde loonkloof kunnen identificeren en aanpakken.


Hoe kunnen EU-burgers profiteren van de EU-richtlijn over beloningstransparantie?

De nieuwe regels voor loontransparantie zijn bedoeld om verloningsdiscriminatie op het werk tegen te gaan en de loonkloof tussen mannen en vrouwen, die in 2020 gemiddeld 13% bedroeg in de EU, te verkleinen (Eurostat, 2021). Deze kloof heeft gevolgen voor de levenskwaliteit van vrouwen, verhoogt hun risico op armoede en draagt bij aan een pensioenkloof van 26% in de EU (Eurostat, 2023).

 

Hoe willen deze nieuwe EU-regels de loontransparantie en -handhaving verbeteren?

  1.  Toegang tot informatie
    De nieuwe regels verplichten werkgevers om beginsalarissen of loonvorken bekend te maken in personeelsadvertenties en verbieden het om kandidaten te vragen naar hun loongeschiedenis. Werknemers kunnen ook informatie opvragen over het gemiddelde verloningsniveau per geslacht voor vergelijkbare functies en de objectieve, genderneutrale criteria die worden gebruikt voor verloning en loopbaanontwikkeling.
  2. Rapporteringsplicht
    Bedrijven met meer dan 250 werknemers moeten jaarlijks rapporteren over hun verloningsverschillen tussen mannen en vrouwen, terwijl bedrijven met 100-250 werknemers om de drie jaar moeten rapporteren. Organisaties met minder dan 100 werknemers zijn vrijgesteld. Als een loonkloof van meer dan 5% wordt vastgesteld zonder geldige reden, moeten bedrijven een gezamenlijke loonbeoordeling uitvoeren in samenwerking met werknemersvertegenwoordigers.
  3. Toegang tot gerechtigheid
    Werknemers die worden geconfronteerd met loondiscriminatie op grond van geslacht hebben recht op compensatie, waaronder achterstallig loon en gerelateerde uitkeringen. De bewijslast verschuift naar de werkgevers die moeten aantonen dat ze de regels voor gelijke beloning naleven. Overtredingen worden bestraft met doeltreffende, evenredige en ontmoedigende sancties, waaronder boetes.
  4. De reikwijdte verbreden
    De richtlijn pakt ook intersectionele discriminatie aan - ongelijkheden die voortkomen uit gecombineerde factoren zoals geslacht, etniciteit of seksualiteit - en zorgt ervoor dat er rekening wordt gehouden met de behoeften van werknemers met een handicap.
     

    « Gelijk werk verdient gelijk loon. En voor gelijke beloning heb je transparantie nodig. Vrouwen moeten weten of hun werkgevers hen eerlijk behandelen. En als dit niet het geval is, moeten ze de macht hebben om terug te vechten en te krijgen wat ze verdienen ».
    Voorzitter Ursula von der Leyen